Portal pametne poljoprivrede

Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede donelo je Pravilnik o utvrđivanju Programa mera zdravstvene zaštite životinja za 2018. godinu čiji deo prenosimo. Ovim pravilnikom utvrđuju se konkretne mere zdravstvene zaštite životinja, rokovi, način sprovođenja tih mera, subjekti koji će ih sprovoditi, izvori i način obezbeđivanja i korišćenja sredstava, kao i način kontrole sprovođenja mera.

Program se donosi radi sprečavanja pojave, ranog otkrivanja, širenja, praćenja, suzbijanja ili iskorenjivanja zaraznih bolesti životinja i u tu svrhu sprovodi se niz mera.

Obeležavanje i evidentiranje životinja, registracija i evidentiranje gazdinstava i unošenje podataka o obeleženim i evidentiranim životinjama i registrovanim gazdinstvima u Centralnu bazu podataka jedna je od njih.   Ovlašćeni obeleživači obeležavaće goveda, ovce koze i svinje ušnim markicama, pse, mačke i kopitare mikročipovima, a pčelinja društva pločicama, u skladu sa posebnim propisima. Naknadu za obeležavanje i evidenciju životinja u skladu sa Odlukom o visini naknade za obeležavanje, registraciju i praćenje kretanja životinja, troškove nabavke sredstava za obeležavanje, kao i troškove obeležavanja u skladu sa Odlukom o visini troškova obeležavanja i registrovanja životinja snosi vlasnik, odnosno držalac životinja.

Biosigurnosne mere sprovode se radi sprečavanja pojave, širenja, suzbijanja i iskorenjivanja zaraznih bolesti životinja i zoonoza i zaštite životne. Tu se podrazumeva deratizacija gazdinstava i objekata u kojima se obavlja veterinarska delatnost, najmanje dva puta godišnje.

Kada je u pitanju epizootiološki nadzor zdravstvenog stanja životinja, predviđa se da u slučaju utvrđivanja promena zdravstvenog stanja i pojave sumnje ili potvrđivanja zarazne bolesti životinja i zoonoza, posebno u slučaju povećanja morbiditeta, abortusa ili rađanja avitalnih životinja, ovlašćene veterinarske stanice/službe evidentiraju ove promene i bez odlaganja prijavljuju slučaj nadležnoj veterinarskoj inspekciji i epizootiologu, uz obavezno sprovođenje dijagnostičkih ispitivanja.

Na gazdinstvima na kojima se drže i uzgajaju goveda, ovce, koze, konji, pčele i ribe, ovlašćene veterinarske stanice/službe najmanje jedanput godišnje, a na gazdinstvima na kojima se uzgajaju svinje i živina najmanje tri puta godišnje, obavljaće aktivni nadzor zdravstvenog stanja životinja uz vođenje pisane evidencije o utvrđenom nalazu istovremeno kada sprovode i poslove iz Programa mera.

Edukacija vlasnika, držaoca životinja i korisnika lovišta je takođe deo ovog programa. U toku nadzora i pružanja veterinarskih usluga ovlašćene veterinarske stanice treba stalno da informišu, odnosno edukuju vlasnike i držaoca životinja i korisnika lovišta u cilju podizanja svesti o značaju sprovođenja mera za sprečavanje pojave, rano otkrivanje, praćenje, suzbijanje i iskorenjivanje zaraznih i parazitskih bolesti životinja, a posebno zoonoza.

Kada su u pitanju  imunoprofilaktičke mere one se sprovode sprovode vakcinacijom svinja protiv klasične kuge svinja, živine protiv atipične kuge živine, pasa i mačaka protiv besnila, konja protiv rinopneumonitisa/virusnog abortusa i influence konja, goveda, ovaca i koza protiv antraksa i infekcije izazvane aerobnim i anaerobnim uzročnicima i bolesti plavog jezika, kao i vakcinacijom goveda protiv bolesti plavog jezika i nodularnog dermatitisa.

Dijagnostička ispitivanja u cilju ranog otkrivanja uključuju hitno uzorkovanje materijala pod nadzorom veterinarskog inspektora u saradnji sa epizootologom, sprovođenje epizootiološkog uviđaja i dijagnostička ispitivanja u ovlašćenoj laboratoriji, uključujući i diferencijalno-dijagnostička ispitivanja naročito opasnih zaraznih bolesti.

U slučaju pojave sumnje na naročito opasne i druge zarazne bolesti, odnosno zdravstvenih problema kod životinja na osnovu kojih se može posumnjati na zaraznu bolest, a koje primeti vlasnik, držalac ili veterinar prilikom aktivnog ili pasivnog nadzora, intervencije ili u bilo kom drugom slučaju, sumnja se obavezno i bez odlaganja prijavljuje nadležnom veterinarskom inspektoru.

Dijagnostička ispitivanja životinja u cilju otkrivanja bolesti i infekcija i otpornosti na antimikrobna sredstva podrazumeva da se goveda, ovce i koze jednom godišnje se dijagnostički ispituju, i to goveda na brucelozu, tuberkulozu i enzootsku leukozu i ovce i koze na brucelozu, pri čemu period od poslednjeg ispitivanja ne sme da bude kraći od šest ni duži od 12 meseci. Sredstva za uzorkovanje krvi i dijagnostička ispitivanja i naknadu štete za ubijene, odnosno zaklane životinje, kao i sredstva za sprovođenje svih naređenih mera u cilju suzbijanja i iskorenjivanja tuberkuloze, enzootske leukoze goveda i bruceloze životinja u zaraženom gazdinstvu obezbeđena su u budžetu Republike Srbije

Vlasnik, odnosno držalac životinjedužan je da prijavi svaki slučaj pobačaja kod krava, junica, ovaca, koza, krmača, nazimica i kobila veterinarskoj organizaciji u cilju dijagnostičkih ispitivanja kod pobačaja i vođenja evidencije o tome.

Dijagnostičko ispitivanje priplodnih bikova, nerastova, ovnova i jarčeva, pastuva koji se koriste za prirodno parenje i proizvodnju semena u centrima za veštačko osemenjavanje podrazumeva da se dva puta godišnje ispituju na prisustvo bruceloze, tuberkuloze, enzootske leukoze goveda, kampilobakterioze, trihomonijaze, bovinu virusnu dijareju, infektivni bovini rinotraheitis i infektivni pustulozni vulvovaginitis i leptospirozu.

Sprovođenje aktivnosti po Programu mera (vakcinacija, tuberkulinizacija, vađenje krvi, uzorkovanje materijala za dijagnostička ispitivanja i dr), obavljaće veterinarske organizacije kojima su ustupljeni poslovi iz Programa mera zdravstvene zaštite životinja, osim poslova vakcinacije pasa i mačaka, koje mogu obavljati sve veterinarske organizacije.

Pre početka sprovođenja imunoprofilaktičkih mera i dijagnostičkih ispitivanja ovlašćene veterinarske stanice/službe prave mesečni plan sprovođenja Programa mera koji se dostavlja nadležnom veterinarskom inspektoru i nadležnom institutu.

Dijagnostička ispitivanja po Programu mera obavljaju naučni i specijalistički veterinarski instituti po osnovu teritorijalne nadležnosti (na epizootiološkom području za koje su osnovani), Zavod za antirabičnu zaštitu – Pasterov zavod u Novom Sadu, Institut za higijenu i tehnologiju mesa u Beogradu, Poljoprivredi fakultet u Novom Sadu i Fakultet veterinarske medicine u Beogradu. U slučaju da nadležni veterinarski institut nije akreditovan za sprovođenje propisanih metoda, uzorke dostavlja na ispitivanje u naučni ili specijalistički institut koji je akreditovan za ta ispitivanja.

U slučaju utvrđivanja nepravilnosti u realizaciji poslova po Programu mera za poslove koji se finansiraju iz budžeta Republike Srbije, veterinarski inspektor bez odlaganja nalaže mere za otklanjanje nedostataka i o tome obaveštava Ministarstvo i nadležni institut.

(Agrosmart)