Portal pametne poljoprivrede

Na području Vojvodine u toku je proizvodnja rasada paradajza, krastavaca, paprike, kupusnjača i drugog povrća. U ovom trenutku veoma su važne preventivne mere u cilju kontrole štetnih organizama u proizvodnji rasada.

Na biljkama paradajza, paprike i krastavca u prethodnim sezonama, registrovani su simptomi virusa na biljkama, kako na otvorenom polju, tako i u zatvorenom prostoru. Analizom uzoraka u laboratoriji sistema PIS-a detektovano je prisustvo:  virusa bronzavosti paradajza (tomato spotted wilt virus – tswv), virusa mozaika krastavca (cucumber mosaic virus – cmv).

Navedeni virusi značajno su uticali kako na smanjenje kvaliteta plodova povrća tako i na smanjenje prinosa.

Virus mozaika krastavca kao i virus bronzavosti paradajza, održavaju se u velikom broju kako kod jednogodišnjih, tako i višegodišnjih kulturnih biljaka i korova. Sa ovih biljaka, rezervoara virusa, virus mozaika krastavca na biljke paprike prenose lisne vaši, a virus bronzavosti paradajza tripsi.

U cilju kontrole viroznih oboljenja preporučuju se sledeće preventivne mere:

· suzbijanje korova u i oko plastenika u kome se proizvodi rasad jer su korovi najznačajniji izvor zaraza u tekućoj vegetaciji
· postavljanje insekatskih mreža na ulazne otvore plastenika u cilju sprečavanja ulaska vaši i tripsa u plastenik
· biljke sa simptomima viroza eliminisati i ne dozvoliti rasađivanje na otvoreno polje
· postavljanje žutih lepljivih traka za pravovremenu utvrđivanje prisustva vaši i tripsa kao vektora virusa
· pregled rasada na prisustvo vaši i tripsa i ukoliko se registruje njihovo prisustvo sprovođenje hemijskih mera zaštite registrovanim insekticidima

Najznačajnija fitopatogena gljiva u proizvodnji rasada je prouzrokovač poleganja rasada. Preko 100 vrsta gljiva iz roda pythium prouzrokuje ovo oboljenje. Ove gljive su polifagne i napadaju veliki broj biljaka, naročito u fazi klijanaca. Do zaraze dolazi preko korena ili stabla ispod površine zemljišta. Zaraženo tkivo postaje vodenasto i obezbojeno i zahvaćeni deo stabla je tanji u odnosu na zdrav deo usled čega dolazi do poleganja biljaka. Prilikom jače zaraze polegle biljke brzo istrunu i izgledaju kao istopljene pa se ova bolest još naziva i „topljenje rasada“ slika 8. simptom pythium spp.

U cilju kontrole poleganja rasada preporučuju se sledeće preventivne mere:

· za setvu koristiti sterilni supstrat i kontejnere
· sterilizacija kontejnera i alata u rastvoru varikine (natrijumhipohlorit) sa vodom u odnosu 1:4
· ukoliko dođe do poleganja rasada neophodno je odstraniti obolele biljke i uništiti ih van mesta proizvodnje
· hemijska zaštita rasada zalivanjem rastvorom fungicida u kontejnerima ili lejama odmah posle setve ili pikiranja rasada i 10-14 dana kasnije
· za zalivanje rasada se preporučuju fungicidi na bazi aktivne materije propamokarb-hidrohlorid u koncentraciji 0,15%.
Izvor:PIS