Dvadeset istraživanja obogatilo organsku proizvodnju u Srbiji i Hrvatskoj
Centar za koordinaciju i transfer primenjenih istraživanja u ekološkoj poljoprivredi Selenča – Eko Agri Centar organizovao je danas, 11. septembra 2020. godine, završnu konferenciju u okviru međunarodnog projekta koji je značajno doprineo razvojno-istraživačkom delu organske proizvodnje u Srbiji i Hrvatskoj.
Reč je o projektu razvoja inovativnih rešenja u organskoj proizvodnji i preradi organske hrane „Innovations in Eco Food Systems for Sustainable Production and Safety Environment“ (InoEcoModel) koji je podržao Višegradski fond, međunarodna donatorska organizacija za finansiranje regionalnog razvoja zemalja Višegradske grupe.
U projektu vrednom više od 40.000 evra, pored Srbije i Hrvatske, učestvovale su Slovačka, Poljska, Mađarska i Ukrajina. Eminentne institucije i naučno-istraživačke kuće poput Instituta za istraživanje organske proizvodnje iz Budimpešte, slovačkog Nacionalnog poljoprivrednog prehrambenog centra i ukrajinske Nacionalne botaničke bašte bile su angažovane na zajedničkim istraživačkim aktivnostima.
Projekat je prošle godine započet raspisivanjem javnog poziva za dostavljanje predloga istraživačkih radova, od kojih je izabrano 20, deset iz Srbije i deset iz Hrvatske. Svi istraživači dobili su mentorsku podršku i njihove aktivnosti nadzirali su vrhunski evropski stručnjaci iz oblasti eko-proizvodnje, iz navedenih partnerskih zemalja. Organizovani su i treninzi u Slovačkoj i Poljskoj, a zbog epidemiološke situacije izazvane virusom korana, ukrajinski stručnjaci realizovali su onlajn obuke.
Rezultate dvadeset istraživačkih projekata na današnjoj završnoj konferenciji predstavile su Libuška Fačara, mentorka istraživača iz Srbije i Lidija Maurović Košćak iz Centra za razvoj ekološke proizvodnje Ivanovaci, predstavnica tima istraživača iz Hrvatske.
Nalazi do kojih su u svojim istraživanjima došli proizvođači organske hrane su raznovrsni: dokazana je lekovitost i kvalitetan sadržaj ulja od semenki duda, koje može naći promenu u ishrani ljudi, kozmetologji, farmaceutskoj industriji; pokazano je, u istraživanju koje se odnosilo na pravljenje džemova zaslađenih koncentrovanim voćnim sokovima da je moguće proizvesti potpuno prirodni džem zaslađen jedino voćem. Takođe, predstavljen je istraživački rad o instant obrocima na bazi organske spelte, koji ne izazivaju alergiju na gluten, kao i način proizvodnja pčelinjih matica bez presađivanja larvi, kako ne bi došlo do oštećenja larvi.
Neki od istraživača ispitivali su svojstava organskog lešnika, eterskog ulja u organskoj proizvodnji, najefikasniju zaštitu krompira od krompirove zlatice…
Istraživačke teme odnosile su se i na agro-ekonomsku i socijalnu dimenziju ove vrste poljoprivrede pa je tako ispitivano koji su odlučujući faktori koji utiču na podizanje trajnih zasada u organskoj i konvencionalnoj proizvodnji na području Osječko-baranjske županije, kakve su kompetencije ekoloških proizvođača za bavljenje tom proizodnjom, koje im znanje najviše nedostaje…
Učesnici završne konferencije na projektu koji je trajao 15 meseci ocenili su da su inovacije i edukacija ključne u oblasti organske proizvodnje i da se napredak u ovoj oblasti, u regionalnom i nacionalnom kontestu, može postići samo kroz partnerstva proizvođača i njihovih organizacija sa akademskim, naučno-istraživačkim i razvojnim institucijama.
Stanislav Šilhar, ekspert za organsku proizvodnju iz Slovačke, Olga Grigorijeva iz Nacionalne botaničke bašte u Kijevu, Adrijana Jurij, predstavnica poljskih eksperata, istakli su da je projekat ispunio očekivanja i najavili dalju saradnju na istraživačkim aktivnostima.
S. G.