Skladištenje stajnjaka
Čvrsti stajnjak se svakodnevno proizvodi u značajnim količinama. Količine variraju kod različitih vrsta domaćih životinja, pa čak i u okviru iste vrste zavisno od sistema držanja.
Dnevna količina svežeg stajnjaka sa prostirkom može se izračunati tako što se na svakih 100 kilograma mase dobija: od goveda 8,5kg od konja 5,3kg od svinje 7 kg od ovce 5 kg.
Lagerovanje stajnjaka se izvodi na, za tu namenu uređenim prostorima – deponijama. To su prostori koji moraju zadovoljiti čitav niz građevinskih, tehnoloških, ekoloških i drugih zahteva. Posmatrano sa građevinskog aspekta deponije moraju zadovoljiti potrebe u prostoru, kvalitetu i stabilnosti zidova i poda, uticaj atmosferskih padavina i sl. Deponije su obično horizontalni objekti građeni najčešće od betona.
Pod deponije mora biti statički stabilan i kvalitetan da izdrži sva opterećenja kojima je izložen tokom manipulacije sa stajnjakom. Ukoliko imamo osočnu jamu, pod deponije treba da bude blago nagnut, ka kanalu koji višak tečnosti iz stajnjaka odvodi do bazena sa osokom.
Veličina deponije se obračunava prema količini stajnjaka, dužini lagerovanja, načinu nege i visini gomile u koju se pakuje stajnjak. Kod stajnjaka sa manjim udelom prostirke planira se 1,5 do 2 m2 / UG (uslovno grlo) površine poda deponije za dužinu lagerovanja od 6 meseci. Kod većeg udela prostirke planira se do 4m2 /UG.
Dinamika odnošenja stajnjaka na poljoprivredne površine takođe utiče na veličinu deponije. Uobičajeno je da se stajnjak odnosi dva puta u toku godine, tako da se površina planira za polugodišnju količinu stajnjaka.
Deponija za stajnjak se ograđuje betonskim zidovima do visine od 1m. Zidovi moraju biti malterisani da ne propustaju osoku. Čvrsti stajnjak se na deponijama pakuje u gomile visine od 2-3 m. U toku boravka stajnjaka na deponiji moguće je i pored tako velikih visina ostvariti neki od vidova nege. U najvećem broju slučajeva zastupljen je hladni vid nege uz anaerobno razlaganje organske materije.
Nebojša Brajović
Izvor:PSSS